علل اجتماعی ظهور نهضت مزدک

نهضت مزدک هم از دیرباز مورد توجه مورخان و پژوهشگران تاریخ ایران بوده است و ازدیدگاه های مختلف مورد اعتنا قرار گرفته . برخی آن را جنبشی مردمی و برخاسته از دلنیازهای عمومی توده ها به شمار آورده اند و جمعی نیز بر آن سرند که این واقعه، حادثه ایگذرا بیش نبود و ناشی از بی اقبالی های ایرانیان و شاهان ساسانی در دوره تلخی از حیاتملی آنان بوده است . هر چه هست که بعد از این پیشامد اسف بار همیشه قلم در دستدشمنان مزدک بوده، حتی یک تن از وقایع نگاران سالها و قرن ها نیز در مورد این مصلحاجتماعی، سخن به انصاف نگفته است .بررسی علل وقوع جنبش، نحوه اوج گیری و فرود آن، موضوعی است که با ملاحظه جمیعجهات بی طرفی در یک تحقیق علمی، مورد اعتنا قرار گرفته است و شاید بتوان ادعا کرد کهمنابع گوناگونی نیز مورد استفاده بوده است .